Projekt Air Silence. Rozdział 5. Ustawienie

Budowa projektu została omówiona w poprzedniej publikacji. Teraz przyszła kolej na konfigurację i testy.

Ustawienie procesora

Procesor Ryzen 7 2700 jest wydajny, ale też dość gorący. Nawet w trybie stock z łatwością pokonuje deklarowane TDP na poziomie 65W, a pod obciążeniem pokazuje całe 80W. A jeśli go podkręcisz, to bez problemu osiągniesz moc cieplną na poziomie 200W. A nawet to nie jest limit. Ale, odbiegam od tematu. Budujemy projekt z półpasywnym systemem chłodzenia, co oznacza konieczność ograniczenia odprowadzania ciepła z procesora.

Nowoczesne procesory mają skomplikowany algorytm zwiększania i zmniejszania częstotliwości w zależności od obciążenia. Nie uważam się za mądrzejszego od inżynierów AMD, dlatego nie poprawiałem niskich częstotliwości i nie odrzucałem algorytmów automatycznej regulacji. Po prostu ograniczone odprowadzanie ciepła z procesora.

Płyta główna MSI B450 Tomahawk Max posiada przyjazny dla użytkownika BIOS, który jest bardzo łatwy do zrozumienia. W linijce "TDP Limit Control" ustawiłem ograniczenie ciepła procesora na 45W. Nie wykonywałem żadnych innych manipulacji z ustawieniami procesora.

Konfiguracja DDR

Sprawdźmy, jak prezentują się karty pamięci Apacer EL.16G2V.GNH. Pomoże mi popularne wśród entuzjastów narzędzie Thaiphoon Burner.

Oprogramowanie bez problemu wykryło pamięć. Obie karty są stosunkowo świeże, wyprodukowane w marcu tego roku. Zastosowane układy to Samsung B-die. Spotkanie takich chipów na budżetowej pamięci biurowej jest bardzo miłe. Z informacji podanych przez Thaiphoon Burner wynika, że pamięć może pracować z częstotliwością 2666 MHz przy timingach 19-19-19-43.

Spróbujmy poprawić wydajność pamięci RAM. W tym przypadku BIOS płyty głównej MSI B450 Tomahawk Max posiada przydatną funkcję.

W zakładce OC w BIOS-ie znajdziesz "Memory Try It! Funkcja ta pozwala na ustawienie częstotliwości pamięci i timingów w trybie półautomatycznym na podstawie bardziej odpowiednich wartości. I to mi się sprawdza. Nie jestem wielkim fanem podkręcania. Eksperymentowanie z napięciem, godziny szukania granicznych częstotliwości i timingów to nie dla mnie. Dlatego nie będę próbował wycisnąć wszystkich soków z pamięci. Podniosę trochę częstotliwość, spróbuję ścisnąć timingi i to wszystko.

Udało mi się uruchomić i obsłużyć pamięci Apacer EL.16G2V.GNH przy częstotliwości 3066 MHz z timingami 16-18-18-38. Stabilność takiego podkręcania potwierdza TestMem 5 v0.12.

Tuning wentylatorów obudowy i chłodzenia CPU

Jednym z najciekawszych i najbardziej pracochłonnych etapów tworzenia projektu Air Silence było dostrajanie układu chłodzenia. Przypomnijmy, że w systemie zaimplementowano półpasywny system chłodzenia. Dużo czasu poświęca się na dobór optymalnych temperatur, przy których wentylatory będą się uruchamiać. Nie chcę ustawić zbyt wysokiej wartości, aby nie narażać systemu na zbyt wysokie temperatury, jak również zbyt niskiej - wentylatory będą się często włączać i wyłączać. Wentylatory obudowy to pięć wentylatorów Noiseblocker BlackSilentPro PWM, a procesor chłodzony jest przez Thermalright Le GRAND Macho RT z wentylatorem Noctua NF-A15 HS PWM Chromax, który zastąpił stockowy TY-147B.

Chłodnica Thermalright Le GRAND Macho RT usuwa ciepło z procesora przez większość czasu w trybie pasywnym. Natomiast wentylator Noctua NF-A15 HS PWM Chromax zaczyna kręcić się z minimalnymi obrotami, gdy procesor osiągnie 75°C. Jednak aktywny przepływ powietrza w obudowie zaczyna się nieco wcześniej.

Przez większość czasu system pracuje w trybie chłodzenia pasywnego. Jednak pod dużym obciążeniem komponenty generują więcej ciepła i wymagane jest tutaj aktywne chłodzenie. Większość wentylatorów włącza się w kilku krokach w zależności od temperatury procesora.

Gdy procesor osiągnie 70°C, włączają się dwa wentylatory: przedni dolny (System 4) i tylny (System 1). W ten sposób powstaje przepływ powietrza przez całą obudowę. Tylny wentylator, dzięki bliskości (ok. 2cm) z Macho RT, sprawnie ciągnie powietrze przez chłodnicę. Przyczynia się to znacząco nie tylko do przepływu powietrza w obudowie, ale także do chłodzenia procesora.

Gdy dwa wentylatory stają się niewystarczające, a temperatura procesora wzrasta, do akcji wkraczają pomocnicy. Gdy procesor osiągnie 75°C, włącza się wentylator chłodzenia CPU oraz trzy wentylatory obudowy, dwa na górnym panelu (Pump) i górny wentylator na przednim panelu (System 3).

Przy aktywnym obciążeniu podsystemu wideo chipset znacząco się nagrzewa. Znajduje się on w bliskiej odległości od karty graficznej i jest owiewany przez gorące powietrze z układu chłodzenia VGA. Jeśli chipset osiągnie temperaturę 60°C, włącza się dolny wentylator (System 2), który wydmuchuje chłodne powietrze prawie w okolice chipsetu i częściowo na płytę graficzną.

Ustawienie wentylatorów karty graficznej

Karta graficzna Asus RX580 z fabryki posiada funkcję zatrzymywania wentylatorów przy niskim obciążeniu. Konkretnie rzecz ujmując, wentylatory nie kręcą się do 55°C, a po osiągnięciu tej temperatury zaczynają. Dla naszego projektu 55°C to dość niska temperatura, którą można osiągnąć w trybie chłodzenia pasywnego. Skonfigurowałem więc ponownie krzywą wentylatora, używając narzędzia MSI Afterburner.

Wentylatory karty graficznej przy niskim obciążeniu pracują jałowo, a przy minimalnych obrotach zaczynają osiągać 65°C. Wraz ze wzrostem temperatury wzrasta prędkość wentylatora i osiąga 100% przy 90°C.

Konfiguracja systemu została zakończona. Pozostaje tylko przeprowadzić test wydajności i upewnić się, że temperatura pracy jest na akceptowalnym poziomie. Zostanie to omówione w kolejnej publikacji.